برآورد ترکیب‏ پذیری و عمل ژن برای برخی خصوصیات مربوط به کیفیت غذایی و پخت در برنج (Oryza sativa L.)

Authors

  • راویه حیدری دانشجوی دکتری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
  • نادعلی باقری استادیار، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
Abstract:

مصرف برنج حاوی مواد معدنی و فیتوشیمیایی مفید با کاهش خطر توسعه بیماری‏‏ها همراه می‏باشد. درک تنوع، ساختار ژنتیکی و کمیت مواد فیتوشیمیایی موجود در برنج برای شروع برنامه به‌نژادی در راستای بهبود سلامت انسان حیاتی و در انتخاب نوع روش به‌نژادی مهم می‏باشد. در این پژوهش، بین شش ژنوتیپ به اسامی سپیدرود، آمل2، دانش، آبجی‏بوجی، موسی‏طارم و صدری به عنوان پایه مادری (لاین) با چهار ژنوتیپ به اسامی غریب، اوندا، فجر و IR64724R به عنوان پایه پدری (تستر) در سال 1395 دورگ‌گیری انجام شد. نتاج حاصل به همراه والدین (34 ژنوتیپ) در سال 1396 در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ارزیابی و کیفیت غذایی شامل: ظرفیت آنتی‏اکسیدانی، فنل، کاروتنوئیدها، کربوهیدرات‌های محلول و نامحلول، آهن، روی و پروتئین و کیفیت پخت شامل آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی‏شدن و غلظت ژل اندازه‏گیری شد. برآورد اجزای واریانس ژنتیکی برای صفات مورد مطالعه نشان داد که سهم واریانس غیرافزایشی بیشتر از واریانس افزایشی بود. بررسی ترکیب‏پذیری عمومی والدین نشان داد که بطور کلی، تستر فجر و غریب به ترتیب بهترین ترکیب‏شونده از نظر عملکرد و خصوصیات غذایی بجز کربوهیدرات‌های محلول و پروتئین، و کاروتنوئید و پروتئین شناخته شدند. با بررسی ترکیب‏پذیری خصوصی دورگ‏ها جهت افزایش کیفیت غذایی به همراه کیفیت پخت و عملکرد مطلوب، دورگ غریب × موسی‏طارم برترین دورگ شناخته شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

برآورد ترکیب پذیری و اثر ژن برای تراکم دانه در برنج (oryza sativa l.)

اثر ترکیب پذیری عمومی و خصوصی و نحوه عمل ژن ها برای صفت تراکم دانه در برنج مورد مطالعه قرار گرفت. ژنوتیپهای برنج شامل حسنی، دیلمانی، شصتک محمدی، سنگ طارم و دائی شصتک که بصورت طرح دای آلل یکطرفه تلاقی داده شدند. در بهار سال 1384 بذر 10 هیبرید نسل f1 به همراه 5 والد آنها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری کشت گردید. نتایج نشان داد...

full text

برآورد اثرات ژن و ترکیب پذیری عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام برنج (Oryza sativa L.) به روش تلاقی دیالل

به منظور برآورد میزان ترکیب پذیری و نوع عمل ژن در تعدادی از صفات کمی از تلاقی دیالل بین 5 ژنوتیپ مختلف برنج به عنوان والد استفاده شد. والدها و نتاج حاصل از تلاقی نیمه دیالل آنها به منظور بررسی 7 صفت کمی در قالب یک طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1386 در ایستگاه تحقیقات برنج کشور- معاونت آمل مورد ارزیابی قرار گرفتند. میانگین مربعات ژنوتیپ ها برای کلیه صفات از نظر آماری در سطح 1% معنی دار...

full text

برآورد عمل ژن ها و وراثت پذیری صفات مهم زراعی در برنج (oryza sativa l.)

به منظور برآورد عمل ژن ها و وراثت پذیری 8 صفت مهم زراعی، شش ژنوتیپ برنج در یک طرح تلاقی نیمه دی آلل 6 × 6 مطالعه گردیدند. در سال 1385 والدین و هیبریدهای f1 حاصل از آنها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان کشت شد و صفات مرحله قبل از گلدهی، مرحله پس از گلدهی، سطح برگ پرچم، طول خوشه، تعداد دانه پر در خوشه، وزن هزار دانه و عملکرد دانه مو...

full text

خصوصیات ژنتیکی و قابلیت ترکیب پذیری واریته ها ی برنج (oryza sativa L.)

شش واریته ایرانی برنج در سال 1368 به صورت دی آلل کامل تلاقی داده شدند و والدها و هیبریدهای نسل f1 در سال 1369 به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی از نظر 6 صفت کمی ارزیابی شدند. نتایج حاصل به علت فقدان بذر بعضی از تلاقیهای معکوس به صورت یک طرح نیمه دی آلل مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت که حاکی از وجود تفاوتهای معنی دار بین ژنوتیپها ووجود قابلیت ترکیب پذیری عمومی وخصوصی معنی دار بود. محاسبات وتح...

full text

برآورد ترکیب‌پذیری و اثر ژن برای تراکم دانه در برنج (Oryza sativa L.)

Five rice genotypes (Hasseni, Dailamani, Shastak-mohammadi, Sange-tarom and Daei-shastak) and their 10 hybrids obtained through half diallel set were evaluated for combining ability and gene effect studies of grain density trait. Single seedlings of each entries were transplanted at 20×20 cm spacing in 3×5 plots in a randomized block design replicated three times during 2004-2005 at research s...

full text

خصوصیات چسبندگی نشاسته: شاخص‎های جدید جهت ارزیابی کیفیت پخت ارقام برنج (Oryza sativa L.)

اصلاح و معرفی ارقام کیفی یکی از مهمترین اهداف بهنژادی برنج در ایران است. برای ارزیابی کیفیت پخت برنج از شاخص‎هایی مانند مقدار آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینی شدن و قوام ژل استفاده م‎‌شود. با این حال، ارقام زیادی وجود دارند که از نظر این شاخص‎ها کاملاً مشابه هستند، اما کیفیت پخت متفاوتی دارند. به نظر میرسد که خصوصیات چسبندگی نشاسته نیز در کیفیت پخت ارقام برنج موثر باشد. در این پژوهش، تعداد شش رقم برنج...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 34  issue 3

pages  287- 306

publication date 2018-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023